تیفوس یک بیماری مشترک انسان و حیوان است. باکتری‌های ریزی که انگل درون سلولی هستند، عامل این بیماری به شمار می‌روند.
تیفوس انواع متفاوتی دارد که این تفاوت بر اساس گوناگونی شکل انتقال آن است. این بیماری توسط شپش، کک و کنه منتقل می‌شود و بر همین اساس تیفوس به سه نوع زیر تقسیم بندی می‌شود:
1 - تیفوس همه گیر یا تیفوس شپشی، شایع‌ترین نوع تیفوس است. عامل این بیماری پس از طی مراحلی در داخل بدن شپش از راه مدفوع شپش دفع می‌شود و دراثر تماس مدفوع این شپش یا حتی تنفس گرد مدفوع خشک شده شپش، بیماری به انسان منتقل می‌شود.
شپش 10-14 روز پس از آلوده شدن می‌میرد اما باکتری عامل بیماری تیفوس هفته‌ها در جسم شپش مرده باقی مانده و ناقل بیماری است.
علایم
- بروز دانه‌های قرمز روی پوست
- تب و لرز
- سر درد
- تهوع و استفراغ
- درد عضلانی
- دل درد
2 - تیفوس موشی که توسط کک منتقل می‌شود. عامل این بیماری در بدن موش برای مدت طولانی پنهان می‌ماند و هیچ آسیبی هم به موش نمی‌رسد. تیفوس ککی به وسیله کک بین موش‌ها منتشر می‌شود و انسان از طریق مدفوع کک آلوده و یا تنفس مدفوع آلوده خشک شده کک، بیمار می‌شود. این نوع تیفوس از تیفوس شپشی خفیف‌تر است و اپیدمی هم ندارد.
علایم
- تب و تعرق
- سر درد
- دردهای عمومی
- بروز دانه‌های قرمز که از بالای شکم شروع می‌شود و در تمام بدن به جز کف دست‌ها و پاها را فرا می‌گیرد.
3 - تیفوس کنه‌ای، که باکتری عامل آن در بدن کنه زندگی می‌کند و از طریق گزش کنه به انسان منتقل می‌شود. شیوع این بیماری در بهار و تابستان بیشتر است.
علایم
علایم این بیماری بین 2 تا 5 روز پس از ورود عامل بیماری زا به بدن خود را نمایان می‌سازد.
- دانه‌های قرمز پوستی که از دست و پا شروع می‌شود و تا شکم و تنه گسترش می‌یابد.
- تب و لرز
- تهوع و استفراغ
- درد عضلانی
- سر درد و گیجی
این نوع تیفوس در صورت تماس با سگ تشدید می‌شود و در صورتی که درمان آن جدی گرفته نشود، کشنده است.
پیشگیری
بهترین راه پیشگیری، رعایت بهداشت فردی و بهداشت محیطی، شامل استحمام مرتب و شستشوی به موقع البسه و سم پاشی سالانه محل زندگی است.
medical-dictionary.thefreedictionary.com
